Pijn door temporomandibulaire disfunctie (TMD-pijn)
Bij problemen van de kauwspieren of van het kaakgewricht (temporomandibulaire disfunctie - TMD) kan het gaan om verschillende aandoeningen. Er kunnen problemen zijn met het kaakgewricht, zoals ontsteking of vergroeiing ervan. Ook kan het gaan om pijnklachten vanuit de kauwspieren.
Verschijnselen: De meest voorkomende verschijnselen bij TMD zijn: pijn in het aangezicht, de kauwspieren of het kaakgewricht, hoofdpijn of oorpijn. Ook kunnen
de kauwspieren te sterk zijn of de mondopening te klein. Soms zijn er knappende of schurende geluiden vanuit het kaakgewricht. TMDpijn wordt meestal niet erger in de loop van de tijd
en blijft wel draaglijk. De pijn kan erger worden bij bijv. eten of gapen.
TMD-pijn komt vooral voor vanaf 20- tot ongeveer 50-jarige leeftijd en twee keer zo vaak bij vrouwen als bij mannen.
Oorzaken: Overbelasting door verkeerde mondgewoontes (bijv. het hard op elkaar klemmen van de tanden), verwondingen in het aangezicht, algemene aandoeningen (bijv. reuma) en erfelijke factoren.
Vooral bij chronische patiënten kunnen ook psychosociale factoren een rol spelen en komen vaak andere aandoeningen voor (zoals nekpijn en rugpijn).
Om de diagnostiek vlot te laten verlopen, is het belangrijk dat u de tandarts nauwkeurig vertelt hoe de klachten zijn begonnen en wat er al aan gedaan is. Soms is röntgenonderzoek nodig, bijv. om andere oorzaken uit te sluiten en om gewrichtsschade vast te stellen.
Een door veel knarsen en klemmen verdikte kauwspier
Behandelwijze
Als u behandeld wordt wegens TMD, zijn geruststelling, uitleg en advies belangrijk.
Aanvullende behandelingen zijn gebruikelijk, zoals medicatie, fysiotherapie en een opbeetplaat (een door de tandarts vervaardigde beschermer tegen tandknarsen of tegen het hard op elkaar klemmen van tanden). Daarnaast kan soms gewrichtspunctie,
kijkoperatie van een gewricht of gewone chirurgie overwogen worden, maar dergelijke ingrepen zijn zelden nodig.
De fysiotherapeut kan bewegings- of ontspanningsoefeningen en biofeedback toepassen bij TMD-pijn. Cognitieve gedragstherapie en duidelijke uitleg over verkeerde mondgewoonten (bijv. het hard op elkaar klemmen van de tanden) kunnen een positief effect hebben.
- Oefentherapie, biofeedback en opbeetplaat kunnen helpen bij TMD-pijn.
- Geruststelling, uitleg en advies zijn altijd nodig bij de behandeling van TMD-pijn.
- Bij patiƫnten met gewrichtsproblemen waarbij niet-operatieve therapie geen effect heeft gehad, kan punctie effectief zijn.
- Bij langer bestaande TMD-pijnklachten en/of aanwezigheid van andere aandoeningen kunnen psychosociale therapie en/of middelen tegen depressie of tegen epilepsie nuttig zijn.